Strefa Ułatwionego Dostępu w Książkomatach obsługiwanych przez system PROLIB

Piotr Kurpiel

Książkomaty zyskują coraz większą popularność. W obecnych czasach wpisują się one w ideę książki „przychodzącej” do czytelnika. Urządzenia te cieszą się coraz większym uznaniem wśród bibliotek pracujących w systemie PROLIB. Wystarczy kilka kliknięć ze strony czytelnika, do tego niewiele czynności wykonanych po stronie bibliotekarza i książka czeka na odbiór w jednej ze skrytek książkomatu.

Do korzystania z książkomatów uprawniony jest każdy, kto jest aktywnym czytelnikiem biblioteki, do której przynależy wybrane urządzenie i posiada odpowiednie uprawnienia nadane przez pracownika biblioteki.

Modele wdrożenia książkomatów są różne – najczęściej przed biblioteką zostaje umieszczone jedno urządzenie. Są instytucje, które stawiają książkomaty w swoich filiach. W systemie PROLIB możliwa jest obsługa dowolnej liczby książkomatów.

Zdjęcie książkomatu dostarczanego przez Arfido Sp. z o.o. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gliwicach.

Z zewnątrz książkomat jest bardzo podobny do Paczkomatu®. Ma zazwyczaj około 2. metrów wysokości, szerokość zależy od liczby skrytek, których może być 19, 43, 91 w zależności od liczby modułów książkomatu, a otwór pojedynczej skrytki ma 11 cm.

By otworzyć najwyżej położoną skrytkę, trzeba sięgnąć ręką na wysokość mniej więcej 180 cm. Dla większości z nas nie jest to trudne. Jednak odbiór zamówionej książki z górnej skrytki może stanowić poważny problem dla osób niewysokich lub poruszających się na wózkach inwalidzkich.

Najnowsza wersja systemu PROLIB wraz z wyszukiwarką INTEGRO, pozwala rozwiązać ten problem przez wprowadzenie tzw. Strefy Ułatwionego Dostępu (SUD).

Czym jest SUD? To umowna część książkomatu, którego skrytki umieszczone są nie wyżej niż 140 cm. Czytelnicy zamawiający książki do książkomatu mogą dodatkowo wybrać opcję umieszczenia ich w SUD.

Informacja o zamówieniu standardowo drukowana jest przez system PROLIB w postaci rewersu, który odbierany jest przez bibliotekarza obsługującego magazyn biblioteki. Zaznaczenie prośby o umieszczenie książki w Strefie Ułatwionego Dostępu powoduje wydrukowanie na rewersie dodatkowej adnotacji przy nazwie książkomatu, np. „Książkomat na ul. Ślicznej [ SUD ]”. Bibliotekarz wykonujący załadunek książki do książkomatu, po sprawdzeniu rewersu umieści ją w wolnych skrytkach zlokalizowanych w dolnej części urządzenia.

W module Wypożyczalnia systemu PROLIB bibliotekarz ma możliwość utworzenia zamówienia z opcją umieszczenia książki w Strefie Ułatwionego Dostępu oraz włączenia/wyłączenia tej opcji. Informacja o tego rodzaju zamówieniach prezentowana jest przy polu Miejsce dostarczenia egzemplarza.

Funkcja ta może przyczynić się do wykorzystania książkomatów przez szersze grono użytkowników i wzmocnienia wizerunku biblioteki jako instytucji przyjaznej i dostępnej dla każdego czytelnika.

W zespole PROLIB na bieżąco śledzimy doświadczenia użytkowników korzystających z książkomatów (user experience), tak aby urządzenia we współpracy z systemem bibliotecznym PROLIB zapewniały właściwą użyteczność (user-friendly).